Cập nhật vào 07/12
Những nguyên nhân nào gây ra bệnh động kinh? Hãy theo dõi bài viết sau để có được câu trả lời cụ thể cho câu hỏi này.
Trên thế giới, trung bình cứ 1.000 dân thì có 7 người mắc bệnh động kinh. Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), ở những nước đang phát triển như Việt Nam – con số này có thể gấp đôi. Ở nước ta hiện nay có khoảng 800.000 người bệnh động kinh đang được quản lý và điều trị. Con số thực tế có thể còn cao hơn rất nhiều do khả năng nhận thức bệnh còn thấp và việc tuân thủ điều trị chưa tốt. Để biết cụ thể về bệnh chấn thương sọ não, bạn có thể tham khảo tại hellodoctors.vn
Hiện nay, các trường hợp động kinh không rõ nguyên nhân (động kinh vô căn) chiếm tỷ lệ lớn với 6 trong 10 trường hợp. Các trường hợp tìm được nguyên nhân (động kinh thứ phát) thường do liên quan đến các tổn thương não như tai biến mạch máu não, chấn thương sọ não, viêm màng não, áp xe não, u não, rối loạn chuyển hóa, nhiễm độc…
Nguyên nhân bệnh cũng khá đa dạng. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng thường bắt đầu lúc còn trẻ dưới 20 tuổi (80% các trường hợp). Có thể chỉ ra một số nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh động kinh:
Di chứng chấn thương sọ não
Sau chấn thương sọ não một số bệnh nhân có thể khởi phát cơn động kinh trong năm kế đó, một số ít trường hợp khởi phát muộn trong nhiều năm sau. Chấn thương gây trên não một vùng tổn thương, sau đó hóa sẹo và chính nơi này tạo thành một “ổ động kinh” thường xuyên phóng điện gây cơn động kinh. Vì vậy ta sẽ thấy ngoài số bệnh nhân có cơn co giật toàn thể thì cũng có những người chỉ có những cơn co giật chỉ ở một phần cơ thể do “ổ động kinh” nằm ở các vùng não khác nhau.
Di chứng sang chấn sản khoa
Sau những chuyển dạ có can thiệp như giác hút, forceps… hoặc thời gian chuyển dạ quá lâu làm bé thiếu oxy não.
Nguy cơ ước tính khá cao khoảng 50% tuy nhiên đôi lúc khó xác định vì phần lớn chỉ căn cứ qua trí nhớ thân nhân và thường không để lại di chứng thần kinh (kể cả qua khám và làm xét nghiệm). Một số bệnh nhân thường là con đầu của gia đình.
Di chứng bệnh về thần kinh trung ương
Ở một số bệnh nhân động kinh khi hỏi lại quá trình bệnh ta có thể phát hiện bệnh nhân đã từng bị viêm não, viêm màng não. Có các trường hợp có bằng chứng rõ ràng như có điều trị và được bác sĩ thông báo, có giấy xuất viện… nhưng cũng có những trường hợp viêm não, viêm màng não không được phát hiện hoặc bệnh diễn biến nhẹ nên không đến cơ quan y tế. Những trường hợp này thường trong bệnh sử có những chi tiết mơ hồ gợi ý đến các bệnh nhiễm trùng não như sốt cao, co giật thoáng qua, hôn mê… và chúng thường xuất hiện trước 12 tuổi.
Di chứng tai biến mạch máu não (TBMMN)
Thường gặp ở người lớn tuổi sau TBMMN, nguy cơ tới10-15%.
U não
Nguyên nhân hiếm ở động kinh trẻ em, người trẻ. Đối với động kinh khởi phát ở người lớn nó chiếm 10-15%.
Vấn đề di truyền
Yếu tố di truyền ước tính chiếm 40% các loại động kinh. Trong nhóm thân nhân người bệnh, tỷ lệ cùng bị động kinh lên tới 3,2% có nghĩa là gần gấp 3 lần dân số chung. Các trẻ em sinh đôi cùng trứng cũng có tỷ lệ cùng bị động kinh là 85% so với 27% các cặp sinh đôi khác trứng.
Động kinh có yếu tố di truyền thường xuất hiện sớm, chiếm 50% các loại động kinh ở trẻ em nhỏ hơn 10 tuổi. 80% các loại động kinh di truyền thường khởi phát bệnh trước 20 tuổi.
Động kinh di truyền luôn biểu hiện bằng những cơn động kinh toàn thể. Tuy nhiên, có một điều đặc biệt là trong số thân nhân người bệnh bị động kinh, di chứng sau chấn thương cũng có tỷ lệ động kinh cao hơn so với dân số chung. Điều này có thể gợi ý cho ta nghĩ tới một cấu trúc não của người bệnh “nhạy cảm” hơn bình thường.
Ngoài ra trên thực tế còn có một số bệnh nhân ngoài bệnh lý động kinh còn có những tổn thương khác như bệnh xơ não củ Bourneville, bệnh da cơ thần kinh Recklinghausen…
Các yếu tố làm tăng số cơn co giật ở người bệnh động kinh
Đối với nhiều người bệnh động kinh, cơn co giật xảy ra mà không có bất kỳ sự kích hoạt rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố nhất định có thể làm cho cơn động kinh xuất hiện với tần suất dày đặc hơn, bao gồm:
- Căng thẳng
- Thiếu ngủ
- Sử dụng đồ uống có cồn
- Tác dụng phụ của thuốc tân dược, nhất là các thuốc điều trị bệnh liên quan đến thần kinh
- Sử dụng chất kích thích trái phép
- Kinh nguyệt kéo dài ở phụ nữ
- Ánh sáng nhấp nháy (yếu tố nguy cơ không phổ biến, chỉ ảnh hưởng tới khoảng 5% số người mắc bệnh động kinh và được gọi là động kinh quang – photosensitive epilepsy).
>>>Xem thêm…: Uống rượu vang có thể phòng bệnh tim mạch
Ghi chép lại những sự kiện xảy ra trước cơn động kinh sẽ giúp bạn tìm ra những yếu tố kích hoạt cơn co giật. Nếu tránh được các yếu tố bất lợi đó, bạn có thể giảm đáng kể được số cơn co giật do bệnh động kinh.
